کد خبر : 2258 تاریخ انتشار :  1393/09/12 - 09:22

کارشناس کمیته تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو:

آنتی بیوتیک ها را با تصمیم پزشک مصرف کنید/ خود درمانی یکی از عوامل مهم در ایجاد و ظهور باکتری‌های مقاوم است

کارشناس کمیته تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو گفت: : خود درمانی یکی از عوامل مهم در ایجاد و ظهور باکتری‌های مقاوم است. چرا که نه‌تنها درمان درست انجام نمی‌‌گیرد، بلکه امکان ظهور باکتری مقاوم هم در میانه مسیر درمان به وجود می‌آید.

خانم دکتر نوشین محمد حسینی کارشناس کمیته تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو در گفت و گو با پایگاه خبری سازمان غذا و دارو " ایفدونا " گفت: آنتی بیوتیک ها دسته ای از داروها هستند که برای از بین بردن عوامل ایجاد کننده بیماری های عفونی٬ به صورت گسترده در سراسر دنیا مصرف می شوند. کشف این مواد، کمک بزرگی به علم پزشکی کرده و طی سالیان اخیر جان انسان های زیادی را نجات داده است.

وی افزود: هنگامی که در سال‌های ابتدایی قرن بیستم آنتی بیوتیک‌ها کشف شدند و عوامل عفونت را از بین بردند همه خوشحال بودند و پس از آن درست در اواسط قرن بیستم، مصرف کلینیکی آنتی بیوتیک‌ها شروع شد. چند سال بعد ظهور میکروب‌های مقاوم دانشمندان را برآن داشت تا آنتی بیوتیک‌های جدیدی را بوجود آورند این روند منجر به شروع مسابقه‌ای برای تولید آنتی بیوتیک‌های جدید و ظهور میکروب‌های مقاوم آنتی بیوتیک‌ها شد که تا به امروز ادامه یافته است وآنچه به شدت دانشمندان را نگران کرده است، بی اثر شدن آنتی بیوتیک ها در درمان برخی از بیماری های عفونی است.

دکتر محمد حسینی اظهار داشت: نباید فراموش کنیم که، باکتری‌ها موجودات هوشمند زنده‌ای هستند که وقتی در مقابل ناسازگاری‌ محیطی قرار می‌گیرند، عکس‌العمل نشان می‌دهند. به بیان دیگر تغییرات ژنتیکی که در باکتری‌ها رخ می‌دهد، منجر به مقاوم شدن آنها و ظهور اشکال مقاوم به آنتی بیوتیک‌ها می‌شود.

حسینی کارشناس کمیته تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو در ادامه خاطر نشان کرد: خود درمانی یکی از عوامل مهم در ایجاد و ظهور باکتری‌های مقاوم است. چرا که نه‌تنها درمان درست انجام نمی‌‌گیرد، بلکه امکان ظهور باکتری مقاوم هم در میانه مسیر درمان به وجود می‌آید. حتی علائم بیماری ممکن است دو یا سه روز پس از درمان از بین برود، ولی این عامل دلیلی بر خاتمه روند درمان با آنتی‌بیوتیک نیست. اگر آنتی‌بیوتیک بدرستی مصرف نشود، تنها باکتری‌های حساس را از بین می‌برد و تعدادی را در محل درگیر باقی می‌گذارد که منجر به رشد دوباره باکتری مقاوم و بروز عفونت ثانویه در همان محل می‌شود.

وی گفت:یکی از مشکلات اصلی ایجاد شده این است که آنتی‌بیوتیک‌ها در مصرف بی رویه میکروب‌های مفید در دستگاه‌های گوارش را هم از بین می‌برند. از سویی اگر آنتی‌بیوتیک به میزان کافی هم مصرف نشود، غلظت آن در سرم خون کاهش می‌یابد و تنها میکروب‌های مفید یا کمتر مقاوم از بین می‌رود و در واقع اجازه رشد برای باکتری‌های مقاوم صادر می‌شود.

دکتر محمدحسینی با بیان اینکه نقش پزشک و داروساز در چنین شرایطی بسیار مهم است اظهار داشت: آنها باید توصیه درستی برای مصرف دارو به بیمار داشته باشند؛از آنجا که میکروب ها با ایجاد ژن مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها، این مقاومت را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کنند و حتی به صورت شایع این ژن از یک گونه میکروبی به گونه دیگری انتقال می یابد.با وجود تجویز آنتی بیوتیک در مقادیر بالا، نتیجه ای حاصل نمی شود و عفونت پایدار می ماند. در اصل میکروب یاد می گیرد که چگونه خود را در برابر آنتی بیوتیک ها محافظت کند و چطور آن را خنثی و بی اثر کند.

کارشناس کمیته تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو افزود: به همن دلیل است که تشخیص درست و به موقع برای استفاده از آنتی بیوتیک ها یکی از هنرهای پزشکان است تا بیمار با مصرف کمترین تعداد آنتی بیوتیک، بهبود کامل بیابد.متاسفانه برخی معتقدند که مثلاً باید برای گلودرد یا دندان درد٬ حتماً از این دسته ی دارویی استفاده کنند و گاه تا حدی جلو می روند که حتی به داروی خوراکی بسنده نمی کنند و فقط و فقط داروی تزریقی را علاج دردشان می دانند.

حال اگر پزشک در برابر این خواسته ی آنها مقاومت کند، آن قدر پزشک خود را عوض می کنند تا سرانجام به مقصودشان برسند.

خانم دکتر محمدحسینی در ادامه افزود: در حالی که بیشتر گلودردها و سرماخوردگی ها در فصول مختلف سال، نیاز به درمان با آنتی بیوتیک ندارند در اصل این دسته دارویی نیز مثل همه داروهای دیگر عوارضی دارند. در حقیقت تنها در زمان احتیاج و نیاز است که تجویز آنها به صلاح است، (حتی اگر مختصر عوارضی هم ایجاد کند)، ولی وقتی بدن برای مقابله با بیماری نیازی به آنتی بیوتیک ندارد، قبول خطر عوارض آنها، منطقی نیست.

وی گفت:اگرچه انواع خاصی از گلودرد هستند که می تواند نهایتاً در صورت درمان نشدن به بیماری تب روماتیسمی منجر شود. اما این تنها پزشک است که می‌تواند میان این نوع گلودرد با سایر انواع، تفاوت گذاشته و اقدامات لازم را انجام دهد و نباید در صورت مراجعه به پزشک نگران چنین امری بود، در غیر این صورت مصرف گسترده و بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور موجب ایجاد گونه‌های مقاوم و خطرناک از میکروب‌ها می‌شود که چه بسا درمانی برای آنها موجود نباشد.

خانم دکتر محمد حسینی در پایان گفت: پس بهتر است تصمیم گیری برای مصرف کردن یا نکردن آنتی‌بیوتیک‌ها را بر عهده پزشک معالج خود بگذارید تا از ایجاد خطر ذکر شده در آینده جلوگیری شود.به خاطر داشته باشید که در غیر این صورت ممکن است خود شما در آینده قربانی گونه های میکروبی مقاوم به درمان شوید.